Urolog co leczy? Kluczowe choroby i dolegliwości urologiczne

Co to jest urolog i czym się zajmuje?

Urolog, specjalista od układu moczowo-płciowego, dba o zdrowie zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jego praca obejmuje diagnostykę i leczenie chorób:

• nerek, takich jak kamica nerkowa,
• moczowodów,
• pęcherza moczowego,
• cewki moczowej.

Urolog odgrywa istotną rolę w leczeniu męskich narządów płciowych. Diagnozuje i leczy choroby prostaty, jąder oraz prącia. Urologia łączy się także z andrologią, dziedziną skupiającą się na męskiej płodności i zaburzeniach seksualnych. Dzięki temu mężczyźni mogą liczyć na kompleksową pomoc w wielu różnych problemach zdrowotnych.

Kiedy warto zgłosić się do urologa?

Kiedy pojawiają się problemy z układem moczowo-płciowym, wizyta u urologa staje się koniecznością. Alarmujące symptomy to przede wszystkim:

• ból w podbrzuszu,
• pieczenie podczas mikcji,
• częste oddawanie moczu,
• pojawienie się krwi w moczu,
• trudności z oddawaniem moczu, takie jak słaby strumień lub wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza,
• nietrzymanie moczu,
• obrzęk narządów płciowych.

Mężczyźni, dodatkowo, nie powinni lekceważyć zaburzeń erekcji, a wszelkie podejrzenia dotyczące problemów z prostatą są jednoznacznym wskazaniem do konsultacji lekarskiej. Ponadto, po przekroczeniu 40. roku życia, zalecane są regularne, profilaktyczne wizyty u urologa. Wczesne rozpoznanie ewentualnych schorzeń daje większe szanse na skuteczne i szybkie leczenie. Nie zwlekaj więc i zatroszcz się o swoje zdrowie!

Jakie są objawy chorób urologicznych, które powinny skłonić do wizyty u urologa?

Oto alarmujące sygnały, które powinny skłonić cię do wizyty u urologa:

• jakiekolwiek problemy z oddawaniem moczu,
• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu,
• częste wizyty w toalecie, zarówno w dzień, jak i w nocy,
• nagłe, silne uczucie parcia na pęcherz,
• obecność krwi w moczu, nawet jeśli pojawiła się jednorazowo,
• trudności z rozpoczęciem mikcji,
• osłabiony strumień moczu,
• uporczywe wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza,
• ból promieniujący w dolnej partii pleców lub podbrzuszu,
• obrzęk jąder bądź moszny,
• zmiany w wyglądzie narządów płciowych (zaczerwienienia, wykwity, wyczuwalne guzki),
• u mężczyzn: zaburzenia erekcji,
• u mężczyzn: problemy z wytryskiem (przedwczesny, opóźniony wytrysk lub jego brak),
• wszelkie niepokojące symptomy ze strony układu moczowo-płciowego, niezależnie od wieku.

Pamiętaj, ignorowanie sygnałów, jakie wysyła twoje ciało, nigdy nie jest dobrym pomysłem.

Jakie badania wykonuje urolog w diagnostyce?

Kluczowe znaczenie ma dobranie odpowiednich badań diagnostycznych, ponieważ umożliwiają one precyzyjne rozpoznanie problemu i wdrożenie skutecznego leczenia. Urolog, po wywiadzie z pacjentem i wstępnej ocenie, dobiera badania w sposób indywidualny. Standardowo, zaczyna się od:

• analizy ogólnej moczu,
• posiewu moczu, które pomagają wykryć ewentualne infekcje.

Niezbędne jest również badanie krwi, uwzględniające oznaczenie PSA, czyli antygenu sterczowego, istotnego w diagnostyce schorzeń prostaty. Ultrasonografia układu moczowego pozwala na wizualizację nerek, pęcherza moczowego oraz samej prostaty. Dodatkowo wykonuje się także USG jąder i moszny. Często lekarz urolog wykonuje badanie per rectum, czyli palpacyjne badanie prostaty przez odbyt. W niektórych sytuacjach konieczne bywają jednak badania bardziej specjalistyczne. Na przykład:

• cystoskopia to endoskopowe badanie pozwalające na bezpośredni wgląd do wnętrza pęcherza moczowego,
• urografia, z kolei, to badanie rentgenowskie układu moczowego z wykorzystaniem środka kontrastowego,
• funkcjonowanie pęcherza i cewki moczowej ocenia się za pomocą badania urodynamicznego,
• biopsja prostaty, czyli pobranie fragmentu tkanki prostaty do analizy histopatologicznej, pozwala na postawienie ostatecznego rozpoznania.

Nie można też zapomnieć o dzienniczku mikcji, w którym pacjent rejestruje częstość i objętość oddawanego moczu. Te notatki dostarczają cennych informacji, które wspomagają proces diagnostyczny i monitorowanie postępów leczenia.

Jakie są metody diagnostyczne stosowane przez urologa przy ustalaniu przyczyn dolegliwości urologicznych?

Urolog dysponuje szerokim wachlarzem metod diagnostycznych, które pozwalają precyzyjnie zidentyfikować źródło problemów urologicznych. Poza standardowymi badaniami i diagnostyką obrazową, lekarz ten ma do dyspozycji szereg innych narzędzi. Kluczowym elementem jest szczegółowy wywiad lekarski. Urolog dokładnie wypytuje pacjenta o zgłaszane dolegliwości, historię jego chorób, przyjmowane leki oraz styl życia. Informacje te nakierowują na dalszy tok postępowania diagnostycznego. Kolejnym krokiem jest badanie fizykalne, które obejmuje oględziny i badanie palpacyjne narządów moczowo-płciowych. U mężczyzn często przeprowadza się badanie per rectum, umożliwiające ocenę stanu prostaty.

Istotną rolę odgrywają badania laboratoryjne, w tym:

• analiza moczu, która pozwala wykryć infekcje, obecność krwi, białka i inne nieprawidłowości,
• posiew moczu, który identyfikuje konkretne bakterie, ułatwiając dobór odpowiedniego antybiotyku,
• badanie krwi, które umożliwia ocenę funkcji nerek (poziom kreatyniny i mocznika), poziom elektrolitów oraz markerów nowotworowych, takich jak PSA (antygen specyficzny dla prostaty).

Diagnostyka obrazowa to kolejna ważna gałąź:

• USG (ultrasonografia) pozwala na wizualizację nerek, pęcherza moczowego, prostaty (poprzez USG transrektalne – TRUS) i jąder. To metoda nieinwazyjna i szeroko dostępna,
• RTG (rentgen) znajduje zastosowanie rzadziej, na przykład w wykrywaniu kamieni nerkowych,
• Tomografia komputerowa (TK) oferuje bardziej szczegółowy obraz narządów układu moczowego niż USG i często jest wykonywana z użyciem kontrastu,
• Rezonans magnetyczny (MRI) jest szczególnie przydatny w diagnostyce nowotworów prostaty, nerek i pęcherza moczowego.

Urolog może również sięgnąć po badania endoskopowe:

• Cystoskopia pozwala na obejrzenie wnętrza pęcherza moczowego za pomocą cienkiego wziernika wprowadzanego przez cewkę moczową,
• Ureteroskopia umożliwia wizualizację moczowodów.

Badania urodynamiczne służą ocenie funkcjonowania dolnych dróg moczowych, w tym pomiarowi ciśnienia w pęcherzu i przepływu moczu podczas mikcji. Są one pomocne w diagnozowaniu nietrzymania moczu i innych zaburzeń. W przypadku podejrzenia poważnych schorzeń, jak nowotwory, wykonuje się biopsje. Biopsja prostaty polega na pobraniu niewielkich próbek tkanki prostaty do badania histopatologicznego, gdy istnieje podejrzenie raka. Biopsja nerki, czyli pobranie fragmentu nerki, jest stosowana w diagnostyce chorób nerek.

Jakie choroby leczy urolog?

Urologia to dziedzina medycyny, która koncentruje się na diagnozowaniu i leczeniu schorzeń układu moczowego i płciowego – dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jakie sytuacje najczęściej skłaniają pacjentów do wizyty u specjalisty urologa? Przede wszystkim, są to:

• infekcje dróg moczowych, takie jak zapalenie pęcherza, cewki moczowej czy nerek, które należą do powszechnych problemów zdrowotnych,
• kamica układu moczowego, czyli obecność kamieni nerkowych i moczowodowych. W zależności od przypadku, leczenie może obejmować farmakoterapię, procedury endoskopowe, a w niektórych sytuacjach, nawet interwencję chirurgiczną,
• nietrzymanie moczu. W zależności od przyczyny, lekarz może zalecić leki, ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy, lub rozważyć opcję operacyjną,
• zaburzenia erekcji. Metody leczenia są zróżnicowane i mogą obejmować farmakoterapię, iniekcje do ciał jamistych prącia, a nawet implanty prącia,
• choroby prostaty, takie jak zapalenie, łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH) czy rak prostaty. Są to poważne schorzenia, które wymagają specjalistycznej opieki medycznej,
• nowotwory układu moczowego, w tym rak nerki, pęcherza moczowego, prostaty czy jądra. Wczesne wykrycie nowotworu ma kluczowe znaczenie dla skuteczności leczenia,
• wady wrodzone układu moczowo-płciowego, takie jak spodziectwo, wnętrostwo czy stulejka. Często wymagają one interwencji chirurgicznej już w dzieciństwie,
• wodniak jądra i żylaki powrózka nasiennego to kolejne dolegliwości, które mogą powodować dyskomfort i wymagać leczenia urologicznego,
• problemy z męską płodnością, oferując kompleksową diagnostykę w celu ustalenia przyczyny niepłodności i wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Jakie są najczęstsze infekcje układu moczowego, które leczy urolog?

Urolog specjalizuje się w leczeniu infekcji dróg moczowych, a do najczęstszych schorzeń, z jakimi się mierzy, należą:

• zapalenie pęcherza, wywoływane najczęściej przez bakterie E. coli,
• zapalenie cewki moczowej, często związane z zakażeniem chlamydiami lub rzeżączką,
• zapalenie nerek, znane także jako odmiedniczkowe zapalenie nerek,
• stany zapalne gruczołu krokowego.

Diagnostyka opiera się przede wszystkim na analizie moczu i posiewie, które pozwalają zidentyfikować przyczynę infekcji. Leczenie wspomnianych schorzeń opiera się najczęściej na antybiotykoterapii wzbogaconej o leki o działaniu przeciwzapalnym. Kluczowa jest również profilaktyka, której celem jest zminimalizowanie ryzyka nawrotów infekcji.

Jakie choroby zapalne układu moczowego są leczone przez urologa?

Urolog specjalizuje się w leczeniu różnorodnych stanów zapalnych układu moczowo-płciowego. Do jego kompetencji należy między innymi terapia:

• zapalenia pęcherza moczowego, które nierzadko jest efektem aktywności bakterii E. coli,
• zapalenia cewki moczowej, wywoływanego często przez chlamydie lub dwoinkę rzeżączki,
• zapalenia nerek,
• problemów z zapaleniem gruczołu krokowego,
• zapalenia najądrza i jąder, które często są konsekwencją infekcji lub urazów mechanicznych.

Przyczyny tych dolegliwości mogą być różne, nie zawsze związane z infekcją bakteryjną. Sposób postępowania w przypadku stanów zapalnych zależy od ich etiologii. W sytuacjach, gdy przyczyną są bakterie, podstawą leczenia jest antybiotykoterapia. Jeżeli jednak stan zapalny ma inne podłoże, ulgę mogą przynieść leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. W niektórych, bardziej skomplikowanych przypadkach, niezbędna okazuje się interwencja chirurgiczna.

Jakie choroby weneryczne leczy urolog?

Urolog zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób przenoszonych drogą płciową, które dotykają układ moczowo-płciowy. Wśród najczęstszych z nich znajdują się:

• rzeżączka, wywoływana przez bakterię Neisseria gonorrhoeae,
• chlamydia, której sprawcą jest Chlamydia trachomatis,
• rzęsistkowica, powodowana przez Trichomonas vaginalis,
• opryszczka narządów płciowych (wirus HSV),
• kłykciny kończyste, związane z HPV,
• kiła, której przyczyną jest bakteria Treponema pallidum.

Diagnozowanie wspiera się różnorodnymi badaniami laboratoryjnymi, obejmującymi między innymi wymazy z cewki moczowej, testy serologiczne i badania PCR. Samo leczenie jest dobierane indywidualnie, z uwzględnieniem patogenu odpowiedzialnego za daną infekcję. W terapii wykorzystuje się antybiotyki (np. azytromycyna czy ceftriakson) lub leki przeciwwirusowe, takie jak acyklowir. Dobór odpowiedniej farmakoterapii ma kluczowe znaczenie dla skutecznego wyleczenia.

Jak urolog diagnozuje i leczy zaburzenia erekcji?

Aby zdiagnozować zaburzenia erekcji, urolog w pierwszej kolejności przeprowadza szczegółową rozmowę z pacjentem, zagłębiając się w jego historię. Następnie przechodzi do badania fizykalnego i zleca szereg badań laboratoryjnych. Te badania obejmują ocenę poziomu hormonów płciowych, stężenia glukozy we krwi oraz profilu lipidowego. Niekiedy, dla pełniejszego obrazu, konieczne są badania uzupełniające. Na przykład, ultrasonografia dopplerowska pozwala ocenić kondycję naczyń krwionośnych prącia, a w pewnych przypadkach, niezbędne okazują się testy psychologiczne.

Sposób leczenia zaburzeń erekcji jest zawsze dobierany indywidualnie, w zależności od źródła problemu. Urolog może zaproponować różnorodne metody, uwzględniając specyfikę sytuacji danego pacjenta:

• zmiana stylu życia: kluczowa jest zmiana nawyków żywieniowych, dodatkowo regularne ćwiczenia fizyczne, ograniczenie spożycia alkoholu i rzucenie palenia mogą przynieść znaczącą poprawę,
• farmakoterapia: w leczeniu farmakologicznym wykorzystuje się leki, takie jak inhibitory PDE5 (np. sildenafil, tadalafil, wardenafil), które wspomagają przepływ krwi w prąciu, w sporadycznych przypadkach lekarz może rozważyć iniekcje do ciał jamistych prącia,
• terapia hormonalna: rozważana jest w sytuacjach, gdy przyczyną zaburzeń jest niedobór testosteronu,
• psychoterapia: okazuje się pomocna, gdy problemy emocjonalne lub konflikty w związku negatywnie wpływają na sferę seksualną,
• interwencje chirurgiczne: w sytuacji, gdy inne metody zawiodą, ostatecznością staje się implantacja protezy prącia.

W procesie diagnozowania i leczenia problemów z erekcją, urolog często współpracuje z andrologiem – specjalistą w dziedzinie zdrowia męskiego układu płciowego i seksualności.

Jakie są przyczyny nietrzymania moczu i jak można je leczyć?

Przyczyny nietrzymania moczu bywają zróżnicowane i zależą od konkretnego rodzaju tego problemu. Wyróżniamy nietrzymanie:

• wysiłkowe,
• naglące (często powiązane z nadreaktywnością pęcherza),
• mieszane,
• z przepełnienia, które zazwyczaj wynika z zablokowanego odpływu moczu.

Leczenie jest zawsze dobierane indywidualnie przez urologa i bazuje na kilku metodach. Kluczowe są ćwiczenia mięśni dna miednicy, czyli popularne ćwiczenia Kegla. Dodatkowo, często stosuje się farmakoterapię, wykorzystując leki antycholinergiczne oraz beta-mimetyki. Ważna jest również modyfikacja stylu życia, obejmująca zmiany w diecie i kontrolę nad ilością przyjmowanych płynów. Fizjoterapia również może przynieść ulgę. W niektórych przypadkach konieczne stają się zabiegi chirurgiczne, takie jak założenie taśm podcewkowych lub operacje pęcherza moczowego. Diagnozę ułatwia prowadzenie dzienniczka mikcji, który pozwala monitorować częstotliwość oddawania moczu i tym samym pomaga zidentyfikować typ nietrzymania. Badanie urodynamiczne dostarcza cennych informacji o funkcjonowaniu pęcherza i cewki moczowej. Dokładna diagnoza to podstawa do wdrożenia najskuteczniejszej terapii.

Co to jest zapalenie gruczołu krokowego i jak jest leczone?

Zapalenie prostaty, inaczej zapalenie gruczołu krokowego, to dolegliwość, w której ten ważny dla mężczyzn gruczoł ulega stanom zapalnym – mogą być one ostre lub przewlekłe. Co powoduje to schorzenie? Przyczyny dzielimy zasadniczo na dwie grupy:

• bakteryjne, wynikające z infekcji,
• niebakteryjne, często powiązane ze stresem lub reakcjami autoimmunologicznymi organizmu.

Jak rozpoznać zapalenie prostaty? Typowo pojawia się ból w kroczu i podbrzuszu, a oddawanie moczu staje się bolesne i niekomfortowe. Częstym objawem jest częstomocz, czyli zwiększona potrzeba oddawania moczu, a także naglące parcie na pęcherz. Dodatkowo, mogą wystąpić problemy z erekcją, co dodatkowo obniża komfort życia. Leczenie zapalenia gruczołu krokowego, prowadzone przez urologa, jest uzależnione od konkretnej przyczyny i nasilenia symptomów. Terapie są różnorodne i obejmują:

• antybiotyki, gdy u podłoża leży infekcja bakteryjna,
• leki przeciwzapalne łagodzące stan zapalny,
• alfa-blokery, które rozluźniają mięśnie prostaty, ułatwiając oddawanie moczu.

Pomocna bywa również fizjoterapia, ukierunkowana na redukcję bólu i usprawnienie działania mięśni dna miednicy. Nie bez znaczenia są zmiany w codziennym funkcjonowaniu – unikanie długotrwałego siedzenia i regularna aktywność fizyczna mogą przynieść ulgę. Pamiętajmy, że dbałość o ogólny stan zdrowia to fundament w walce z zapaleniem prostaty.

Jak przebiega leczenie kamicy nerkowej przez urologa?

Sposób leczenia kamicy nerkowej, ordynowany przez urologa, jest zależny od szeregu czynników, a przede wszystkim od wielkości i położenia złogów. Istotny jest również ich skład, jak i intensywność odczuwanych dolegliwości. Lekarz urolog może zaproponować zarówno postępowanie zachowawcze, jak i interwencyjne.

W przypadku drobnych kamieni, z realną perspektywą na samoistne wydalenie, wdrażane jest leczenie zachowawcze. Obejmuje ono:

• zwiększenie spożycia płynów – zalecane jest wypijanie około 3 litrów wody dziennie,
• stosowanie środków przeciwbólowych.

Niekiedy pomocne okazują się alfa-blokery, które relaksują mięśniówkę moczowodu, ułatwiając tym samym wydalenie złogu.

ESWL, czyli litotrypsja pozaustrojowa falą uderzeniową, to metoda nieinwazyjna. Polega na rozbijaniu kamienia z zewnątrz za pomocą fal uderzeniowych. Powstałe w ten sposób fragmenty są następnie usuwane wraz z moczem. ESWL znajduje zastosowanie w przypadku kamieni o wielkości do 2 cm, zlokalizowanych w nerce lub górnej części moczowodu i jest szczególnie efektywna, gdy kamień nie osiągnął znacznych rozmiarów.

Ureterorenoskopia (URS) to z kolei metoda endoskopowa, która wykorzystuje cienki wziernik wprowadzany przez cewkę moczową do moczowodu i nerki. Urolog lokalizuje kamień, a następnie rozkrusza go za pomocą lasera (np. holmowego) lub mechanicznie, wykorzystując ultradźwięki. Powstałe fragmenty są usuwane lub wydalane samoistnie. URS jest skuteczna w przypadku kamieni o różnej wielkości i lokalizacji, nawet wtedy, gdy ESWL okazuje się nieskuteczne.

Przezskórna nefrolitotomia (PCNL) to metoda inwazyjna. Urolog wykonuje niewielkie nacięcie w okolicy lędźwiowej, przez które wprowadza nefroskop do nerki. Kamień jest kruszony i usuwany przez nefroskop. PCNL jest szczególnie polecana w przypadku dużych kamieni nerkowych, przekraczających 2 cm. Ze względu na wyższe ryzyko powikłań, niż w przypadku ESWL czy URS, stosuje się ją w specyficznych przypadkach.

Laparoskopowe lub otwarte usunięcie kamieni to rzadziej stosowane metody chirurgiczne, zarezerwowane dla bardzo dużych lub nietypowo umiejscowionych kamieni, gdy inne metody zawiodą lub istnieją przeciwwskazania do ich zastosowania.

Po usunięciu kamieni urolog może zlecić badania metaboliczne, mające na celu ustalenie przyczyny kamicy i wdrożenie odpowiedniej profilaktyki. Może to obejmować zmianę diety, zwiększone spożycie płynów lub stosowanie leków zmniejszających ryzyko nawrotu, co pozwala zapobiec ponownemu pojawieniu się problemu.

Co to są nowotwory układu moczowego i jak je diagnozuje urolog?

Nowotwory układu moczowego to szeroka grupa chorób, wśród których wyróżniamy raka prostaty, pęcherza moczowego, nerek, jąder oraz prącia. Jak zatem przebiega proces ich diagnozowania?

Rozpoznanie opiera się na kilku kluczowych elementach:

• na początku lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad, podczas którego zbiera informacje o dolegliwościach, historii medycznej pacjenta oraz ewentualnych czynnikach ryzyka,
• następnie, przeprowadzane jest badanie fizykalne, a u mężczyzn – badanie per rectum, które pozwala ocenić stan prostaty,
• niezbędne są również badania laboratoryjne.

Duże znaczenie ma analiza moczu, która może ujawnić obecność krwi lub komórek nowotworowych. Dodatkowo, wykonuje się badanie krwi w celu oznaczenia markerów nowotworowych, takich jak PSA, a w przypadku podejrzenia raka jąder – AFP i beta-HCG. Kolejnym ważnym etapem jest diagnostyka obrazowa, która pozwala zlokalizować guz, określić jego rozmiar i stopień zaawansowania. W tym celu wykorzystuje się różnorodne techniki, np. USG (ultrasonografia), szczególnie przydatne w diagnostyce raka jąder oraz prostaty (USG TRUS). Tomografia komputerowa (TK) umożliwia dokładną wizualizację nerek i pęcherza, a rezonans magnetyczny (MRI) znajduje zastosowanie w diagnostyce raka prostaty i pęcherza. Cystoskopia i ureteroskopia pozwalają na bezpośredni wgląd do wnętrza pęcherza oraz moczowodów, co ułatwia identyfikację zmian patologicznych, a także umożliwia pobranie biopsji. Sama biopsja, polegająca na pobraniu fragmentu tkanki do analizy, ma fundamentalne znaczenie, ponieważ potwierdza diagnozę nowotworu i precyzuje jego typ. Może być przeprowadzona w obrębie prostaty, nerki lub pęcherza.

Wczesne wykrycie nowotworów układu moczowego jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zwiększa szanse na wyleczenie. Z tego powodu, świadomość objawów i regularne badania profilaktyczne, zwłaszcza u osób z grup ryzyka, są niezwykle istotne.

Jakie są podejścia do leczenia chorób nowotworowych nerek i pęcherza?

Decyzja o najlepszym sposobie leczenia raka nerki i pęcherza jest bardzo indywidualna. Kluczowe znaczenie mają typ i stadium zaawansowania nowotworu. Niemniej ważny jest ogólny stan zdrowia pacjenta, jak i jego własne preferencje dotyczące terapii.

W terapii raka nerki wykorzystuje się szereg technik:

• nefrektomia, czyli całkowite usunięcie chorej nerki,
• nefrektomia częściowa, która polega na wycięciu samego guza, oszczędzając zdrową tkankę narządu,
• techniki ablacyjne, które niszczą komórki rakowe za pomocą temperatury – albo niskiej (kriochirurgia), albo wysokiej (radiofrekwencja),
• immunoterapia lub terapie celowane (w bardziej zaawansowanych stadiach choroby).

Jeśli chodzi o raka pęcherza, tutaj także mamy do dyspozycji kilka opcji:

• przezcewkowa resekcja guza pęcherza (TURBT), czyli usunięcie zmian bez konieczności otwierania jamy brzusznej,
• cystektomia, czyli usunięcie całego pęcherza moczowego, często połączone z rekonstrukcją i wytworzeniem nowego zbiornika na mocz,
• chemioterapia, radioterapia oraz immunoterapia.

Często, aby zwiększyć szanse na sukces, łączy się różne metody leczenia, np. chemioterapię z radioterapią.

Co to jest wodniak jądra i jak się go leczy?

Wodniak jądra to nagromadzenie płynu otaczającego jądro, powodujące zauważalny obrzęk moszny. Przyczyny tego stanu to:

• urazy,
• infekcje,
• rzadziej spotykane nowotwory.

Postępowanie z wodniakiem zależy od dokuczliwości objawów i rozmiaru obrzęku. Niewielki wodniak, który nie powoduje dolegliwości, zazwyczaj wymaga jedynie obserwacji. W przypadku większych wodniaków, urolog może zaproponować:

• aspirację (nakłucie moszny i odprowadzenie płynu),
• zabieg chirurgiczny (usunięcie wodniaka, np. metodą Winkelmanna lub Jaboulay’a),
• sklerotyzację (wprowadzenie preparatu zamykającego przestrzeń wodniaka).

Jakie są metody leczenia stulejki przez urologa?

Urolog specjalizuje się w leczeniu stulejki, czyli zwężenia napletka utrudniającego lub uniemożliwiającego jego zsunięcie z żołędzi. Metoda leczenia jest uzależniona od stopnia zaawansowania schorzenia. W łagodnych przypadkach wykorzystuje się maści sterydowe aplikowane bezpośrednio na napletek, co ma na celu zwiększenie jego elastyczności i rozciągnięcie – często przynosi to pozytywne rezultaty. Jeśli jednak problem jest poważny lub maści okazują się nieskuteczne, lekarz urolog może zasugerować interwencję chirurgiczną. Do wyboru są dwie możliwości:

• obrzezanie, które polega na całkowitym usunięciu napletka,
• plastyka napletka, zabieg mający na celu jego poszerzenie bez usuwania żadnej jego części.

Ostateczną decyzję o wyborze optymalnej metody leczenia najlepiej podjąć wspólnie z lekarzem.

Jak urolog może pomóc w przypadkach niepłodności męskiej?

Urolog odgrywa kluczową rolę w diagnostyce i terapii niepłodności męskiej. Pierwszym etapem jest zawsze szczegółowy wywiad medyczny połączony z badaniem fizykalnym pacjenta. Następnie, specjalista zleca szereg badań, aby precyzyjnie zidentyfikować przyczynę problemu. Wśród najważniejszych badań diagnostycznych znajdują się:

• Badanie nasienia (seminogram): pozwala ocenić jakość i ilość plemników, ich ruchliwość oraz morfologię. Uzyskane wyniki są fundamentalne dla oceny potencjału płodności mężczyzny,
• Badania hormonalne: określają poziom hormonów, takich jak testosteron, hormon luteinizujący (LH), hormon folikulotropowy (FSH) i prolaktyna. Zaburzenia hormonalne mogą negatywnie wpływać na proces spermatogenezy, czyli wytwarzania plemników,
• USG jąder i moszny: umożliwia ocenę struktury jąder i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości, takich jak żylaki powrózka nasiennego, które często bywają przyczyną niepłodności. Badanie to pomaga również w identyfikacji innych problemów, np. guzów lub torbieli,
• Badania genetyczne: wykonywane są w przypadku podejrzenia genetycznego podłoża niepłodności, takiego jak delecje chromosomu Y lub mutacje w genach związanych z produkcją plemników.

Sposób leczenia niepłodności męskiej jest indywidualnie dostosowywany do konkretnego przypadku. Urolog może zaproponować różnorodne metody terapeutyczne, w zależności od zdiagnozowanej przyczyny:

• Leczenie operacyjne: chirurgiczne usunięcie żylaków powrózka nasiennego może znacząco poprawić parametry nasienia. Mikroskopowe pobranie plemników z jąder (TESE/micro-TESE) stanowi rozwiązanie dla mężczyzn, u których plemniki nie występują w ejakulacie. Ta technika umożliwia pozyskanie plemników bezpośrednio z jąder, które następnie wykorzystywane są w procedurach wspomaganego rozrodu,
• Farmakoterapia: niekiedy stosuje się leczenie hormonalne, na przykład gonadotropinami, w celu stymulacji produkcji plemników. Antybiotykoterapia jest wdrażana w przypadku infekcji, które mogą negatywnie wpływać na płodność,
• Zmiana trybu życia: rezygnacja z używek, takich jak alkohol i papierosy, zbilansowana dieta oraz regularna aktywność fizyczna mogą mieć pozytywny wpływ na poprawę jakości nasienia. Krótko mówiąc, prozdrowotny styl życia odgrywa istotną rolę,
• Wspomaganie rozrodu: Inseminacja domaciczna (IUI) polega na wprowadzeniu odpowiednio przygotowanego nasienia bezpośrednio do jamy macicy. Zapłodnienie in vitro (IVF) jest rozważane, gdy występują poważne problemy z nasieniem lub inne metody leczenia okazują się nieskuteczne. W przypadkach bardzo słabych parametrów nasienia, stosuje się technikę ICSI (docytoplazmatyczna iniekcja plemnika), która polega na wprowadzeniu pojedynczego plemnika bezpośrednio do komórki jajowej.