Pałac biskupów unickich w Chełmie

Obiekt ten charakteryzuje się jednopiętrową formą i jest pokryty czterospadowym dachem. W jego wnętrzach znajdują się częściowo sklepione pomieszczenia parterowe. Budynek przeszedł kilka przebudów, w szczególności w drugiej połowie XIX wieku, kiedy to dobudowano wschodnie skrzydło o dwukondygnacyjnej strukturze z profilowanymi gzymsami, które przeznaczone było na pomieszczenia mieszkalne. Na piętrze zaaranżowano dużą salę, która jest przykryta pozornym sklepieniem zwierciadlanym.

Oprócz tego, od zachodniej strony dobudowano kolejną przybudówkę, przez co budynek stracił swoje pierwotne cechy stylowe. W jego wnętrzach zachowały się jednak fragmenty stolarki datowanej na XVIII wiek, co stanowi wartość historyczną tego miejsca.

Pałac biskupów unickich znajduje się na wysoko położonej skarpie. Od wschodniej strony przylegają do niego zabudowania gospodarcze z XVII-XVIII wieku, w tym pobazyliański parterowy budynek z blaszanym dwuspadowym dachem, z charakterystycznymi krużgankami arkadowo-filarowymi, który pierwotnie służył jako wozownia, a później został przekształcony w dom katechetyczny.

Obecnie, pałac biskupów unickich pełni funkcję kancelarii parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, co ukazuje, jak historia tej budowli wciąż jest aktualna we współczesnym życiu lokalnej społeczności.