Dzwonnica usytuowana przy bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny to imponujący czterokondygnacyjny budynek, który został wzniesiony przed 1878 rokiem. Stanowi część zespołu katedralnego znajdującego się na Górze Zamkowej w Chełmie. Jej lokalizacja to północno-zachodnia strona katedry, tuż obok Wysokiej Górki, a jej wysokość wynosi około 40 metrów.
Budynek został zbudowany dla uczczenia zwycięstwa prawosławia po kasacie unii, a przeprowadzone w tamtym czasie przekształcenia architektoniczne miały na celu nadanie całemu zespołowi budynków charakteru bizantyjsko-prawosławnego. Początkowo planowany był na rzucie krzyża greckiego, jednak pod koniec lat 30. XX wieku przeprowadzono jego przebudowę, w wyniku której nadano mu kwadratowy kształt podstawy.
W 1939 roku budynek został podwyższony o jedną kondygnację, według projektu Antoniego Forkiewicza. Zwieńczenie dzwonnicy zdobi hełm latarniowy, na którego szczycie umieszczono berło z krzyżem, wzorowane na hełmach wież znajdujących się na katedrze.
Dzwony
Na dzwonnicy znajdują się trzy dzwony, które powstały w pracowni ludwisarzy Felczyńskich z Przemyśla.
Dzwon Maria, którego waga wynosi 2155 kg, został ufundowany w 1938 roku. Na jego powierzchni możemy odnaleźć płaskorzeźbę będącą repliką obrazu Najświętszej Maryi Panny Chełmskiej, jednak bez korony. Warto dodać, że na dzwonie znajdował się również patriotyczny napis, który został usunięty podczas okupacji przez ukraińskich nacjonalistów. Koszt dzwonu szacowano na około 12000 zł, co w tamtych czasach odpowiadało 12 hektarom ziemi.
Dzwon Stanisław, o wadze 3000 kg, został ufundowany w 1946 roku i poświęcony przez biskupa Stefana Wyszyńskiego. Ozdobiony inskrypcją: „Poległym za wiarę i Polskę, bohaterom – męczennikom ziemi chełmskiej”, dzwon jest również zdobiony ryngrafem przedstawiającym wizerunek św. Stanisława oraz widok fasady Mauzoleum.
Dzwon Julian waży 1200 kg i także został ufundowany w 1946 roku, poświęcony przez biskupa Wyszyńskiego. Upamiętnia on pierwszego proboszcza parafii katolickiej, ks. J. Jakubiaka. Na jego powierzchni znajduje się popiersie proboszcza oraz wizerunek Matki Boskiej Chełmskiej, która jest przedstawiona w koronie.
Mauzoleum Ofiar Terroru Hitlerowskiego i Stalinowskiego
W roku 1945 na parterze budynku utworzono Mauzoleum Ofiar Terroru Hitlerowskiego i Stalinowskiego. W ramach prowadzonych prac przebudowy stworzono arkadowy prześwit od frontu, który zabezpieczono kratą. Przed tym prześwitem ustawiono znicz z kamienną podstawą w kształcie krzyża maltańskiego, na którym widnieje napis: Za Ojczyznę i Naród.
Wnętrze mauzoleum zdobi konfesja oparta na czterech kolumnach toskańskich. Na cokole pod konfesją umieszczona została urna z prochami ofiar, które zginęły w miejscach straceń. Dodatkowo, w mauzoleum znajdują się tablice wykonane z czarnego marmuru, na których wypisane są nazwiska pomordowanych oraz miejsce ich kaźni.
Przed Mauzoleum stoi metalowy krzyż, który został poświęcony księdzu Jerzemu Popiełuszce; wcześniej znajdował się tam krzyż drewniany, jednak uległ on zniszczeniu.
Przypisy
- Dzwonnica, www.bazylika.net [dostęp 15.04.2009 r.]
- a b Chełm i okolice. Chełm: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, Chełmski Ośrodek Informacji Turystycznej, s. 29. ISBN 83-913455-7-2.
- Prożogo Konstanty: Chełm i okolice. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1981, s. 39. ISBN 83-217-2335-7.
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Ogród Różańcowy w Chełmie | Cerkiew konkatedralna św. Jana Teologa w Chełmie | Parafia Świętego Apostoła Jana Teologa w ChełmieOceń: Dzwonnica przy bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie