Kościół Rozesłania św. Apostołów w Chełmie

---

Historia

Kościół Rozesłania św. Apostołów w Chełmie ma bogatą historię, która sięga czasów Króla Polski Władysława Jagiełły. Ten władca ufundował świątynię związaną z Chorągwią Białego Niedźwiedzia z Chełma, która miała znaczący wkład w bitwę pod Grunwaldem. Początkowo kościół był drewnianą konstrukcją, która została wzniesiona w 1417 roku.

Niestety, w 1578 roku, drewniana świątynia spłonęła, co doprowadziło do decyzji o jej odbudowie. W 1585 roku zbudowano nowy, murowany kościół. To jednak nie zakończyło problemów związanych z utrzymaniem obiektu, gdyż w 1754 roku konieczne było jego rozebranie z powodu poważnego stanu technicznego.

W latach 1753–1763 przeprowadzono imponującą budowę obecnego kościoła pod wezwaniem Rozesłania św. Apostołów. Na fundatorów świątyni wyróżniali się Marianna oraz Andrzej Wolscy oraz Wacław Piotr Rzewuski. Szczególną uwagę należy zwrócić na architekta, Paweła Antoniego Fontanę, który zaprojektował budowlę, a działania budowlane były nadzorowane przez Tomasza Rezlera. Uroczystość konsekracji kościoła miała miejsce w 1795 roku, którą przeprowadził biskup Jan Kanty Lenczowski.

W ciągu swej długiej historii, świątynia uniknęła większych zniszczeń, lecz była poddawana wielu remontom, z których ostatni miał miejsce w 1994 roku. Podczas tej renowacji wymieniono pokrycie dachu na blachę miedzianą oraz przeprowadzono prace związane z tynkami zewnętrznymi.

Architektura

W Chełmie znajduje się imponujący trzynawowy kościół, którego architektura wpisuje się w stylistykę późnego baroku. Budowla wyróżnia się zdecydowanym detalem, który przyciąga wzrok. Z przodu, na fasadzie zachodniej, dostrzegamy dwie skośnie ustawione wieże, które są charakterystycznie odsunięte od eliptycznego korpusu. Całość otacza obejście, a wschodnią część kościoła podkreśla wydłużona prostokątna forma.

Na prawej wieży, w 1970 roku, zamontowano zegar, który dodaje nowoczesnego akcentu do historycznej bryły budowli. Przy prezbiterium znajdują się dwie prostokątne zakrystie z lożami na piętrze, które podkreślają funkcjonalność oraz elegancję całej struktury. Ośmioboczna nawa główna jest natomiast otoczona obejściem z kaplicami, co tworzy harmonijną atmosferę wewnętrzną.

Na szczycie dachu nawy wznosi się sygnaturka, pełniąca zarówno funkcję estetyczną, jak i symboliczną. Całość kompozycji dopełnia dziedziniec, na którym przed fasadą ustawione są symetrycznie figury późnobarokowe. Wśród nich znalazły się postacie Matki Boskiej Łaskawej oraz św. Józefa Kalasantego, które wpisują się w duchowy kontekst tego miejsca.

Wystrój wnętrza

Wnętrze kościoła rozesłania św. Apostołów w Chełmie zachwyca swoją późnobarokową polichromią, datowaną na około 1758 rok, autorstwa Józefa Majera. Ten wyjątkowy zabytek sztuki był wielokrotnie odświeżany oraz restaurowany, co świadczy o jego znaczeniu kulturalnym i historycznym.

Drewniane elementy, takie jak ołtarze, ambona oraz chrzcielnica, zostały wykonane w stylu rokokowym przez Michała Filewicza w trzeciej ćwierci XVIII wieku. W centralnym punkcie ołtarza głównego znajduje się krucyfiks, a na zasuwie umieszczono obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Z kolei ołtarze boczne po lewej stronie kryją obrazy Matki Boskiej Częstochowskiej, św. Antoniego, a także Adoracji Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego oraz św. Kajetana z Dzieciątkiem i Matki Bożej, wszystkie namalowane przez Szymona Czechowicza.

Natomiast ołtarze boczne po prawej stronie zawierają obrazy przedstawiające św. Józefa z Dzieciątkiem (także autorstwa Czechowicza), Matkę Boską Łaskawą oraz Przemienienie Pańskie, które jest kopią dzieła Rafaela. W nawie kościoła uwaga przyciągają zabytkowe ławki rokokowe, jak również cztery późnobarokowe konfesjonały, które dopełniają całość harmonijnego wystrój wnętrza.

W zakrystii mieści się również zbiór cennych naczyń oraz szat liturgicznych, co świadczy o dbałości o liturgiczne tradycje i estetykę miejsca.

---

Oceń: Kościół Rozesłania św. Apostołów w Chełmie

---