Henryk Lewczuk, znany również pod pseudonimem „Młot”, urodził się 4 lipca 1923 roku w Chełmie, gdzie również zmarł 15 czerwca 2009 roku. Był to wybitny polski żołnierz, który w trakcie II wojny światowej brał aktywny udział w działalności Armii Krajowej.
Nie tylko jednak walczył w imię niepodległości, ale również angażował się w działania organizacji Wolność i Niezawisłość, która kontynuowała walkę o swobodę kraju po zakończeniu konfliktu. Jego zaangażowanie w politykę oraz działalność emigracyjną umiejscowiły go w gronie prominentnych postaci tamtych czasów.
Warto również wspomnieć, że Lewczuk pełnił funkcję posła na Sejm IV kadencji, co stanowiło uwieńczenie jego aktywności politycznej. Jego życie i praca stanowią istotny fragment historii Polski, przypominając o wartościach, za które walczył.
Życiorys
Henryk Lewczuk był synem Józefa oraz Władysławy, z domu Ostrowskiej. Jego ojciec aktywnie uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a także działał w ramach Polskiej Partii Socjalistycznej.
W młodości Henryk uczył się w Szkole Powszechnej im. ks. Stanisława Staszica, a następnie kontynuował edukację w Państwowym Gimnazjum Koedukacyjnym im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie. W 1939 roku wziął udział w wojnie obronnej, a później stał się dowódcą drużyny w oddziale partyzanckim, prowadzonym przez Zygmunta Szumowskiego, znanego pod pseudonimem „Sędzimir”. Walczył z niemieckim okupantem w takich miejscach jak Lasy Parczewskie, Kolonia Warszawska i Czółna.
Henryk angażował się również w działania konspiracyjne w ramach Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej. Po ukończeniu Oficerskiej Szkoły Artylerii w Chełmie, wstąpił do antykomunistycznego podziemia, działając w organizacji Wolność i Niezawisłość w latach 1945–1947. W tym okresie zbudował duży, dobrze zorganizowany oddział, pozostający jedynym aktywnym w obwodzie chełmskim aż do 1947 roku.
W maju 1946 jego oddział wziął udział w szczególnie znaczącej akcji, polegającej na uwolnieniu więźniów z Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Hrubieszowie. Ujawnił się wraz ze swoimi podkomendnymi w marcu 1947, a w roku następnym zdecydował się na emigrację na Zachód. Po krótkim pobycie w Monachium, osiedlił się we Francji, gdzie przewodził jednemu z okręgów polonijnej organizacji młodzieżowej „Ogniwo”.
Henryk Lewczuk powrócił do Polski w 1992 roku i aktywnie angażował się w działalność polityczną, zostając jednym z założycieli Ruchu Odbudowy Polski. W 1997 roku próbował zdobyć mandat senatorski, startując z ramienia tej organizacji, jednak bez sukcesu. W latach 1994-1998 zasiadał w radzie miasta Chełm II kadencji, a w latach 1998–2001 był radnym Sejmiku Województwa Lubelskiego, reprezentując Akcję Wyborczą Solidarność.
Później Henryk przeprowadził się do Warszawy. W 2001 roku wziął udział w wyborach parlamentarnych, gdzie został wybrany na posła IV kadencji z listy Ligi Polskich Rodzin, należąc w Sejmie do koła poselskiego ROP. Niestety, w 2005 roku nie udało mu się uzyskać mandatu po kandydowaniu z ramienia Ruchu Patriotycznego.
Henryk Lewczuk zmarł 15 czerwca 2009 roku w Chełmie, a jego pochówek odbył się 25 czerwca tego samego roku na cmentarzu parafialnym w jego rodzinnym mieście.
Odznaczenia
W 2008 roku prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński przyznał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Przypisy
- GrzegorzG. Makus GrzegorzG., Henryk Lewczuk „Młot”, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 21.03.2022 r., s. 3, ISBN 978-83-8229-233-6.
- GrzegorzG. Makus GrzegorzG., Henryk Lewczuk „Młot”, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 21.03.2022 r., s. 3–4, ISBN 978-83-8229-233-6.
- Dane osoby z katalogu osób „rozpracowywanych” [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 28.04.2021 r.]
- Chełm: Ostatnia droga Henryka Lewczuka [online], dziennikwschodni.pl, 25.06.2009 r. [dostęp 25.06.2009 r.]
- W czwartek pogrzeb legendarnego „Młota” [online], dziennikwschodni.pl, 24.06.2009 r. [dostęp 25.06.2009 r.]
- Henryk Lewczuk ps. „Młot” nie żyje [online], dziennikwschodni.pl, 18.06.2009 r. [dostęp 25.06.2009 r.]
- a b Order dla „Młota” [online], dziennikwschodni.pl, 12.12.2008 r. [dostęp 25.06.2009 r.]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski dla dowódcy podziemia antykomunistycznego Ziemi Chełmskiej, prezydent.pl, 28.11.2008 r. [zarchiwizowane 26.04.2018 r.]
- Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25.09.1997 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21.09.1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 621).
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Wojciech Budzyński | Agata Fisz | Krzysztof Sikora (ur. 1959) | Anna Dąbrowska-Banaszek | Adam Rychliczek | Zbigniew Krzywicki | Zdzisław Denysiuk | Edmund Odorkiewicz | Bożena Żelazowska | Henryk de Fiumel | Stefan Machowicz | Pawło Wasyńczuk | Jakub Banaszek | Grzegorz Raniewicz | Sławomir Rogucki | Magdalena Gaj | Kazimierz Żbikowski (wicewojewoda) | Małgorzata Motylow | Stefan Nafalski | Mychajło HruszewskiOceń: Henryk Lewczuk