Rachmiel Brandwajn


Rachmiel Brandwajn, urodzony 16 stycznia 1913 roku w Chełmie, a zmarły 29 czerwca 1990 roku w Jerozolimie, był postacią o wybitnych osiągnięciach w dziedzinie romanistyki. W swoim dorobku posiadał szeroką wiedzę na temat literatury francuskiej XVII wieku. Był autorem licznych książek, studiów oraz wstępów, komentarzy i haseł słownikowych, a także cenionym tłumaczem. Jako wykładowca uniwersytecki zyskał uznanie w środowisku akademickim.

Po obronie rozprawy doktorskiej zatytułowanej La langue et l’esthétique de Proudhon w 1947 roku na Uniwersytecie w Getyndze, Rachmiel Brandwajn objął stanowisko docenta na Uniwersytecie Wrocławskim. Następnie, po zaledwie dwóch latach, przeniósł się na Uniwersytet Warszawski, gdzie awansował w Katedrze Języków i Literatur Romańskich, przekształconej później w Instytut Romanistyki, najpierw na stanowisko profesora pomocniczego w 1950 roku, a później profesora w 1955 roku.

W 1968 roku Brandwajn został zmuszony do opuszczenia Polski, co było bezpośrednio związane z sytuacją polityczną, jednak jego kariera nie zakończyła się w tym momencie. Po wymuszonym wyjeździe podjął pracę na Uniwersytetach w Tel-Awiwie, Jerozolimie oraz Ber Szewie, gdzie kontynuował swoje badania i dydaktykę, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w świecie akademickim.

Publikacje

Książki

  • La langue et l’esthétique de Proudhon, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław 1952,
  • Saint-Simon i saint-simoniści: romantyczne nieporozumienie, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław 1953,
  • Cyrano de Bergerac wśród libertynów i pedantów, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960,
  • Twarz i maska. Rzecz o „Świętoszku” Moliera, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965,
  • Świętoszek (Tartuffe) Moliera, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1968,
  • Corneille i jego „Cyd”. Szkice literackie i materiały, Czytelnik, Warszawa 1968,
  • Un Fragment du Roman comique de Scarron: proposition de lecture, Hebrew University Studies in Literature and the Arts (HUSL), 1981, 9 (1), s. 28–42.

Opracowania i wstępy

  • Scarron, Opowieści ucieszne, przeł. Julian Rogoziński, wstępem i przypisami opatrzył Rachmiel Brandwajn, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1954,
  • Ilia Erenburg, Upadek Paryża: powieść, przeł. z ros. Paweł Hertz, posłowiem opatrzył Rachmiel Brandwajn, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1954,
  • Jean de la Fontaine, Bajki – wybór, tłumacze różni, wstępem i przypisami opatrzył Rachmiel Brandwajn, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1955,
  • Cyrano de Bergerac, Tamten świat, przeł. Julian Rogoziński, przedmowa i przypisy Rachmiela Brandwajna, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1956,
  • Wolna myśl francuska XVII wieku, wyboru i opracowania dokonał Rachmiel Brandwajn, Wiedza Powszechna, Warszawa 1960 (seria „Myśli srebrne i złote”),
  • Utopia walcząca, wyboru i opracowania dokonał Rachmiel Brandwajn, Wiedza Powszechna, Warszawa 1962 (seria „Myśli srebrne i złote”).

Przekłady

  • Tomasz Campanella, Miasto słońca, przełożyli L.[uba] R.[achmiel] Brandwajnowie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1955 (seria „Biblioteka Narodowa” 2 nr 93); wyd. 2: De Agostini: Altaya, Warszawa 2004 (seria „Arcydzieła Wielkich Myślicieli”),
  • Silvia Magi Bonfanti, Nadzieja, przeł. Rachmiel Brandwajn i Zdana Matuszewicz, Czytelnik, Warszawa 1956,
  • Gédéon Tallemant des Réaux, Historyjki, przełożył i opracował Rachmiel Brandwajn, obwolutę i ilustracje projektował Janusz Stanny, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1961; wyd. 2 – 1991,
  • Saint-Evremond, O sztuce życia i życiu sztuki, eseje, listy maksymy, wybrał, przełożył z francuskiego oraz wstępem i komentarzami opatrzył Rachmiel Brandwajn, Czytelnik, Warszawa 1962 (seria „Symposion”).

Przypisy

  1. Renata Niziołek, Strategia aktora / Strategia tłumacza – Jerzy Radziwiłowicz tłumaczy Moliera, „Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu”, 9, 2014 r., s. 182.
  2. Les Études romanes / françaises hier et aujourd’hui. 90 ans des études romanes à l’Université de Varsovie, Teresa Giermak-Zielińska, Zbigniew Naliwajek, Joanna Żurowska (red.), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2011 r., s. 8, 135.
  3. Wojciech Karpiński, Przedmowa do Prywatnej historii wolności, Iskry, Warszawa 1977 r., przedruk w tegoż, Twarze, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2012 r., s. 14, 229, 232.
  4. Mały słownik pisarzy francuskich, belgijskich i prowansalskich, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965 r., s. 33–34, 36–37, 91, 96, 144, 160, 169–170, 187, 198, 214–215, 216, 219, 239–240.

Oceń: Rachmiel Brandwajn

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:18