Nadbużański Oddział Straży Granicznej

---

Formowanie i zmiany organizacyjne

14 lutego 1991 roku, na podstawie przepisów zawartych w art. 6 oraz art. 5 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej, Komendant Główny Straży Granicznej powołał do życia Komendę Oddziału Straży Granicznej w Chełmie. W ramach obowiązków tej instytucji, przydzielono jej odpowiedzialność za ochronę odcinka granicy państwowej, który rozciągał się od znaku granicznego nr 677 do znaku nr 1346, co łącznie dawało długość granicy wynoszącą 457 km 640 m.

Następnie, 7 maja 1991 roku, formalnie utworzono Nadbużański Oddział Straży Granicznej, bazując na wcześniejszym rozformowaniu Nadbużańskiego Batalionu WOP, które miało miejsce 15 maja tego samego roku. W kontekście reorganizacji, na podstawie zarządzenia nr 019 z dnia 30 kwietnia 1991 roku, Komendant Główny SG podjął decyzję o zorganizowaniu Oddziału SG w Chełmie oraz wprowadzeniu zmian w Oddziałach SG w Białymstoku i Przemyślu. W maju 1991 roku zapadła decyzja o przedłużeniu granicznego odcinka oddziału do linii rzeki Bug, co skutkowało przyjęciem granicznych jednostek organizacyjnych z Podlaskiego Oddziału SG w Białymstoku, w tym lokalizacji w Janowie Podlaskim, Terespolu i Sławatyczach.

W wyniku decyzji nr 1 z dnia 18 września 1991 roku, Komendant Główny Straży Granicznej nadał Nadbużańskiemu Oddziałowi Straży Granicznej w Chełmie imię „27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej”, a także przekazał sztandar. Natomiast, na podstawie zarządzenia nr 64 z dnia 2 listopada 2010 roku, określono i wprowadzono oficjalny symbol Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej.

Zasięg terytorialny

Oddział Straży Granicznej ma wyznaczony obszar działania, który jest zarządzany przez określone jednostki. W skład terytorialnych organów Straży Granicznej wchodzą: komendant oddziału, jak również komendanci strażnic oraz placówek kontrolnych. Należy zauważyć, że po reorganizacji przeprowadzonej w 2004 roku, struktura ta została uproszczona, a obszar zarządzany przez ten oddział znajduje się obecnie pod nadzorem jedynie komendanta oddziału oraz komendantów placówek.

Od 12 stycznia 2002 roku zasięg działań tego oddziału obejmuje województwo lubelskie oraz powiat łosicki, który jest częścią województwa mazowieckiego.

Struktura organizacyjna

W 1991 roku, do obowiązków Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej należało monitorowanie oraz kontrolowanie szeregu strażnic i placówek kontrolnych. Przykładowo, na liście znalazły się:

• Strażnica SG w Lubyczy Królewskiej im. mjr. Tadeusza Kuncewicza (do 02.03.2001),
• Strażnica SG w Łaszczowie (od 05.05.1994–24.08.2005),
• Strażnica SG w Dołhobyczowie,
• Strażnica SG w Hrubieszowie,
• Strażnica SG w Dorohusku,
• Strażnica SG w Zbereżu (od 27.11.1992–24.08.2005),
• Strażnica SG we Włodawie,
• Strażnica SG w Sławatyczach,
• Strażnica SG w Terespolu,
• Strażnica SG w Janowie Podlaskim,
• Graniczna Placówka Kontrolna SG w Hrubieszowie,
• Graniczna Placówka Kontrolna SG w Hrebennem,
• Graniczna Placówka Kontrolna SG w Dorohusku,
• Graniczna Placówka Kontrolna SG w Sławatyczach (21.01.1995–24.08.2005),
• Graniczna Placówka Kontrolna SG w Terespolu.

Od 2003 roku, działania jednostki były regulowane przez Zarządzenie nr 31 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 16 września 2003 roku, które ustanowiło regulamin dla Komendy Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej imienia 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Chełmie (Dz. Urz. KGSG Nr 4, poz. 37).

W wyniku reorganizacji, 24 sierpnia 2005 roku, zlikwidowano dotychczasowe strażnice oraz placówki kontrolne, zamieniając je na bardziej zorganizowane placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze oraz pracownicy, którzy wcześniej pełnili odpowiednie służby, stali się członkami nowych jednostek.

Na mocy Zarządzenia nr 45 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 11 kwietnia 2014 roku, regulacje dotyczące działania Nadbużańskiego Oddziału zostały zaktualizowane (Dz. Urz. 2014.43). Komendą Oddziału kieruje Komendant, który wspierany jest przez zastępców, głównego księgowego oraz kierowników poszczególnych komórek organizacyjnych.

W skład komendy oddziału wchodzą specjalistyczne komórki, które są odpowiedzialne za różne obszary działalności, jak:

• Wydział Graniczny,
• Wydział Operacyjno-Śledczy,
• Wydział do Spraw Cudzoziemców,
• Wydział Organizacji i Promocji,
• Wydział Łączności i Informatyki,
• Wydział Kadr i Szkolenia,
• Pion Głównego Księgowego,
• Wydział Techniki i Zaopatrzenia,
• Wydział Zabezpieczenia Działań,
• Wydział Ochrony Informacji,
• Wydział Nadzoru i Kontroli,
• Służba Zdrowia Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej z siedzibą w Chełmie,
• Wydział Analiz, Informacji i Współpracy Międzynarodowej,
• Zespół Prasowy,
• Zespół Audytu Wewnętrznego.

W ramach swojej działalności, Nadbużański Oddział Straży Granicznej zarządza również szeregiem placówek, w tym:

• Placówka Straży Granicznej w Janowie Podlaskim,
• Placówka Straży Granicznej w Kodniu,
• Placówka Straży Granicznej w Dołhobrodach im. ppor. Jana Bołbotta,
• Placówka Straży Granicznej we Włodawie im. gen. Nikodema Sulika,
• Placówka Straży Granicznej w Zbereżu im. gen. Wilhelma Orlik-Rückemanna,
• Placówka Straży Granicznej w Skryhiczynie im. gen. Jana Wojciecha Kiwerskiego,
• Placówka Straży Granicznej w Kryłowie,
• Placówka Straży Granicznej w Dołhobyczowie,
• Placówka Straży Granicznej w Lubyczy Królewskiej im. płk. Wojciecha Wójcika,
• Placówka Straży Granicznej w Horodle im. mjr. Tadeusza Persza,
• Placówka Straży Granicznej w Woli Uhruskiej,
• Placówka Straży Granicznej w Chłopiatynie,
• Placówka Straży Granicznej w Terespolu,
• Placówka Straży Granicznej w Dorohusku,
• Placówka Straży Granicznej w Sławatyczach,
• Placówka Straży Granicznej w Hrubieszowie,
• Placówka Straży Granicznej w Hrebennem,
• Placówka Straży Granicznej w Bohukałach,
• Placówka Straży Granicznej w Lublinie,
• – obsługująca ruch graniczny w Porcie lotniczym Lublin-Świdnik,
• – Grupa Zamiejscowa w Zamościu,
• Placówka Straży Granicznej w Białej Podlaskiej,
• – Ośrodek strzeżony dla cudzoziemców w Białej Podlaskiej.

Komendanci Nadbużańskiego OSG

Oto lista komendantów Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w kolejności chronologicznej:

• płk dypl. Józef Biedroń (7 maja 1991 – 6 listopada 2000),
• gen. bryg. SG Marek Dominiak (7 listopada 2000 – 25 lipca 2007),
• płk SG Wiesław Świętosławski (26 lipca 2007 – 2 kwietnia 2009),
• płk SG Marian Pogoda (3 kwietnia 2009 – 10 kwietnia 2011),
• gen. bryg. SG Jarosław Frączyk (11 kwietnia 2011 – 2 października 2014),
• płk SG Waldemar Skarbek (3 października 2014 – 16 października 2015),
• gen. bryg. SG Wojciech Skowronek (16 października 2015 – 22 sierpnia 2017),
• gen. bryg. SG Jacek Szcząchor (23 sierpnia 2017 – nadal).

Przekształcenia

Historia przekształceń związanych z ochroną pogranicza w regionie lubelskim jest niezwykle bogata i skomplikowana. Wszystko zaczęło się od 7 Oddziału Ochrony Pogranicza, który stopniowo ewoluował.

Po pierwsze, jednostka ta przeszła na etapy, zaczynając od 7 Lubelskiego Oddziału WOP, a następnie została przekształcona w 13 Brygadę Ochrony Pogranicza. Ruch ten wskazuje na rosnące znaczenie działań na granicach.

W dalszym ciągu historycznego rozwoju, struktura przekształciła się w 23 Brygadę WOP, a następnie utworzono Grupę Manewrową WOP Tomaszów, znaną również jako Chełm. Także powstał Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Tomaszów.

Ten odcinek historii był kluczowy, ponieważ zmiany te doprowadziły do utworzenia 23 Oddziału WOP, który później stał się 23 Chełmskim Oddziałem WOP. W efekcie przekształcenia te zakończyły się powstaniem Nadbużańskiej Brygady WOP.

Następnie, organizacja przeszła kolejne etapy, prowadząc do utworzenia Nadbużańskiego Batalionu WOP, a ostatecznie do formacji obecnego Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej. Każde z tych przekształceń miało na celu zwiększenie efektywności zabezpieczenia granic tego strategicznego regionu.

---

Oceń: Nadbużański Oddział Straży Granicznej

---