Józef Bocheński

Wojsko i służby mundurowe

Józef Bocheński, urodzony 19 marca 1899 roku w Chełmie, to postać, której życie miało wielkie znaczenie w kontekście historii Polski. Jako porucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego oraz komisarz Straży Granicznej, był on aktywnym uczestnikiem ruchu niepodległościowego.

Jego odwaga i determinacja zaowocowały przyznaniem mu Orderu Virtuti Militari, co jest jednym z najwyższych odznaczeń wojskowych w Polsce. Niezłomna postawa Józefa Bocheńskiego pozostaje w pamięci jako symbol poświęcenia dla kraju.

Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie pomiędzy 20 a 22 kwietnia 1940 roku w Katyniu, gdzie zginął w wyniku brutalnych represji stalinowskich, które dotknęły wielu polskich patriotów tamtych czasów.

Życiorys

Józef Bocheński przyszedł na świat w rodzinie Aleksandra i Wandy z Fogelów. W czasie I wojny światowej brał aktywny udział jako żołnierz Legionów Polskich, a następnie zaangażował się w działania wojenne podczas wojny polsko-bolszewickiej oraz III powstania śląskiego. W trakcie owej wojny, służąc w 36 pułku piechoty Legii Akademickiej, otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari oraz znalazł się na Złotej Liście Chwały tego pułku.

Na podporucznika został mianowany z dniem 1 lipca 1925 roku, uzyskując 1427. lokatę. Natomiast na porucznika awansowano go ze starszeństwem z 19 marca 1939 roku, zajmując 628. lokatę w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W roku 1928 rozpoczął służbę w Straży Granicznej. Z dniem 15 września 1932 roku został wyznaczony na stanowisko oficera wywiadowczego IG „Częstochowa”. W roku 1933 przeniesiono go do komisariatu „Kraków”, gdzie pełnił obowiązki II oficera.

Od 1935 roku pełnił funkcję I zastępcy komendanta Inspektoratu Granicznego w Jaśle, również jako oficer wywiadowczy. W trakcie kampanii wrześniowej w 1939 roku walczył ramię w ramię z Kompanią Straży Granicznej, wchodzącą w skład 2 Brygady Górskiej Grupy Operacyjnej „Jasło” Armii „Karpaty”. Został ciężko ranny w walkach pod Muszyną z wojskami słowackimi.

Po tym tragicznym incydencie trafił do sowieckiej niewoli, gdzie przebywał w obozie w Kozielsku. Zgodnie z zapisami, między 19 a 21 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego (na liście 036/4 z 16 kwietnia 1940, numer 65). Między 20 a 22 kwietnia 1940 roku stał się ofiarą zbrodni katyńskiej, a jego ciało zostało pochowane w Katyniu. Po wielu latach, od 28 lipca 2000 roku, spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Awans pośmiertny i upamiętnienie

W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, podjął decyzję o nadaniu Józefowi Bocheńskiemu stopnia porucznika, i to pośmiertnie, co jest wymowne i symboliczne. Dodatkowo, minister spraw wewnętrznych i administracji, Władysław Stasiak, w swoim rozkazie personalnym nr 96 z dnia 26 października 2007 również przyznał mu stopień nadkomisarza Straży Granicznej, także w formie awansu pośmiertnego. Te awanse zostały oficjalnie ogłoszone 9 listopada 2007 roku podczas uroczystości pod hasłem „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, która miała miejsce w Warszawie, w kontekście upamiętnienia ofiar tragedii katyńskiej.

Dnia 15 września 2009 roku, miała miejsce ważna uroczystość, podczas której na ścianie budynku przy ul. St. Wyspiańskiego 4 w Jaśle, historycznej siedzibie Komendy Obwodu Jasło Straży Granicznej w latach 1938-1939, odsłonięto tablicę pamiątkową. Tablica ta została poświęcona trzem ostatnim komendantom Straży Granicznej Obwodu Jasło, którzy byli ofiarami zbrodni katyńskiej: nadkomisarzowi Zdzisławowi Rucińskiemu, nadkomisarzowi Edwardowi Okulskiemu, oraz komisarzowi Józefowi Bocheńskiemu.

W kolejnym kroku, decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych, w dniu 24 maja 2017 roku, Józef Bocheński został ustanowiony patronem Śląskiego Oddziału Straży Granicznej z siedzibą w Raciborzu, co stanowi szczególne wyróżnienie, mające na celu uhonorowanie jego zasług oraz pamięci o jego osobie.

Ordery i odznaczenia

Józef Bocheński, znany z licznych osiągnięć, zdobył szereg odznaczeń wojskowych oraz cywilnych, które podkreślają jego wkład w sprawy narodowe. Poniżej przedstawiamy listę odznaczeń, które otrzymał w swoim życiu:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3634 – przyznany w 1921 roku,
  • Krzyż Niepodległości – nadany 15 kwietnia 1932 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych – przyznany dwukrotnie,
  • Srebrny Krzyż Zasługi – otrzymany w 1929 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – przyznany w 1929 roku,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – nadany w 1929 roku,
  • Brązowy Medal za Długoletnią Służbę – przyznany w 1938 roku,
  • Gwiazda Górnośląska,
  • Odznaka Pamiątkowa Straży Granicznej – otrzymana w 1929 roku.

Wszystkie te odznaczenia świadczą o jego zaangażowaniu oraz oddaniu dla kraju, które były nieocenione w trudnych czasach.

Przypisy

  1. Damian Palar: Tablica pamiątkowa przypomni pokoleniom o istnieniu Straży Granicznej w Jaśle. terazjaslo.pl, 15.09.2009 r. [dostęp 25.03.2012 r.]
  2. Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 215, 225.
  3. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  4. Rybka i Stepan 2003 r., s. 626.
  5. a b c Убиты в Катыни 2015 r., s. 183.
  6. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 r., s. 33.
  7. Dekret Wodza Naczelnego L. 3447 z 1921 (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1725).
  8. M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124.

Oceń: Józef Bocheński

★★★★★
Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:10